Van Jan Kok

Belangwekkende voorstellen grondpolitiek. De VVD zal niet blij zijn.
Het kabinet wil in de 9 jaren 2022-2030 900.000 woningen bouwen.
Sinds de kredietcrisis rond 2008 is het grondbezit van gemeenten en woningcorporaties geslonken. Corporaties hebben naar schatting genoeg grond voor de bouw van circa 22.000 woningen, terwijl is afgesproken dat zij er in die 9 jaar 300.000 gaan bouwen. De 10 grootste marktpartijen hebben grond voor circa 115.000 woningen, buiten de bebouwde kom. Zij moeten die resterende 600.000 realiseren. Er is dus voor nog ongeveer een half miljoen woningen bouwgrond nodig. Maar die is de afgelopen jaren erg in prijs gestegen, anticiperend op de bouw van dure koopwoningen. Waardoor de businesscase voor betaalbare woningen moeilijk is rond te krijgen. Als gevolg daarvan is er zeker bij binnenstedelijke projecten nogal eens sprake van een ‘onrendabele top’ voor de geplande woningbouw. Door het ministerie geraamd op € 26 miljard.
Daarom wil de minister van Volkshuisvesting de prijs van bouwgrond omlaag brengen.
Hugo de Jonge wil dat grondeigenaren ook een deel van de onrendabele top voor hun rekening nemen. Grondeigenaren en ontwikkelaars moeten lagere grondprijzen gaan rekenen en betalen.
Tevens moeten gemeenten meteen bij de start van onderhandelingen over de aankoop van grond beginnen met een onteigeningsprocedure.
En hij gaat een verkenning doen naar een belasting op de waardestijging van grond. Grondeigenaren krijgen dan een eenmalige heffing als hun grond plotsklaps veel meer waard wordt door een bestemmingswijziging. Via zo’n ‘planbatenheffing’ kan het Rijk een deel van die waardevermeerdering afromen. Hij laat de beslissing hierover aan het nieuwe kabinet.
Tot slot, als woningcorporaties grond aankopen, hoeven zij daar niet meer binnen 5 jaar te gaan bouwen, maar krijgen zij 10 jaar de tijd.